Hormonale verstoringen

Hormonen spelen een sleutelrol in ons lichaam. Als lichaamseigen overdrachtsstoffen sturen ze tal van biologische processen aan, waaronder grote delen van het vrouwelijke en mannelijke voortplantingssysteem. Een hormonale verstoring zou dan ook de oorzaak kunnen zijn van het feit dat u tot nu toe nog niet zwanger bent geworden. Om dit te kunnen vaststellen, voeren wij in onze laboratoria gerichte hormoonanalyses uit. Die geven uitsluitsel over uw hormonale situatie en de behandelingsmogelijkheden in onze klinieken. 

Het hormonale systeem van het lichaam is complex: de kleinste veranderingen kunnen het gevoelige evenwicht verstoren. Vaak wordt een hormonale disbalans uitgelokt door een stoornis in een van de organen die hormonen produceren, namelijk in de hypofyse of de schildklier. Maar ook een verstoring van hormonale overdrachtsstoffen zoals GnRH, die de productie van geslachtshormonen in de hypofyse aansturen, kan indirect de vruchtbaarheid van de vrouw beïnvloeden: 

• door een verstoorde eicelrijping
• door het uitblijven van de eisprong
• door falende productie van het gele lichaam / progesteron

Ook ernstig onder- of overgewicht, grote gewichtsschommelingen, stress, medicijnen en in uitzonderlijke gevallen tumoren kunnen de hormoonbalans verstoren. 

Bij het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) werken de eierstokken niet naar behoren als gevolg van meerdere hormonale verstoringen die elkaar beïnvloeden en versterken. Karakteristiek voor PCOS zijn de verhoogde waarden van mannelijke voortplantingshormonen (androgenen) in het bloed van de vrouw. Door de verhoogde productie van FSH en LH beginnen er in de eierstokken meerdere eiblaasjes te rijpen. Maar de verhoogde testosteronspiegel voorkomt dat deze eiblaasjes voldoende rijpen: ze verschrompelen zonder dat er een eisprong plaatsvindt. De restanten van de eiblaasjes zijn op een echo te zien als kleine zwarte 'cysten' in de eierstokken. PCOS leidt vrijwel altijd tot een onregelmatige of geheel afwezige menstruatie (amenorroe). Als PCOS er de oorzaak van is dat u tot op heden niet zwanger bent geworden, hebt u verschillende mogelijkheden voor een behandeling met medicijnen of als alternatief kunstmatige inseminatie.  

Veel hormonale afwijkingen komen gelijktijdig voor en beïnvloeden elkaar. Zo gaat een traag werkende schildklier vaak samen met verhoogde prolactinewaarden en PCOS met verhoogde androgeenwaarden. Onze specialisten zullen u bij een hormoononderzoek uitgebreid informeren over de oorzaken en symptomen.  

• Stoornis aan de hypofyse/GnRH-stoornis: het hersenaanhangsel (de hypofyse) stuurt de productie van de vrouwelijke geslachtshormonen FSH en LH aan. Is de werking van de hypofyse of de productie van de overdrachtsstof GnRH in de hypothalamus verstoord, dan kan dit gevolgen hebben voor de eicelrijping. 
• Verminderde functie van het gele lichaam: als het na de eisprong ontstane gele lichaam te weinig van het hormoon progesteron produceert, bemoeilijkt dit de innesteling van de eicel in de baarmoeder en neemt het risico op een vroege afbreking van de zwangerschap toe.
• Verhoogde prolactinewaarde: het hormoon prolactine komt normaal gesproken vrij tijdens de periode van borstvoeding en remt de productie van FSH en LH, zodat er maar zelden een eisprong plaatsvindt. Bij vrouwen die geen borstvoeding geven, wordt de versterkte productie van prolactine uitgelokt door een verstoring in de hypofyse.
• Traag werkende schildklier: wanneer de schildklier te weinig van het jodiumhoudende schildklierhormoon produceert, wordt door de tussenhersenen (hypothalamus) een grotere hoeveelheid van het schildklierstimulerende hormoon TRH uitgescheiden. TRH stimuleert ook de aanmaak van prolactine, zodat het kan gebeuren dat de eisprong uitblijft vanwege de verhoogde prolactinespiegel. 
• Vervroegde overgang (POF, prematuur ovarieel falen): als de eierstokken al voor het 40e levensjaar stoppen met werken, vindt er geen eisprong meer plaats.

Over het algemeen zijn hormonale verstoringen gericht op te sporen via bloedonderzoek. Denk er echter aan dat er vele mogelijke oorzaken zijn voor het uitblijven van een zwangerschap en dat meerdere factoren hierbij een rol kunnen spelen. Onze artsen stemmen het onderzoek en eventuele behandelingsmethoden af op uw persoonlijke omstandigheden, om uw kans op een geslaagde zwangerschap zo groot mogelijk te maken.